Wat is de nettowinstmarge en waarom is het belangrijk?

Als oprichter van een verkoopadviesdienst word ik vaak gevraagd om bedrijven te analyseren op allerlei belangrijke cijfers: omzet, kosten van verkochte goederen en winstgevendheid. Het ene bedrijf is misschien tevreden met een hoger winstbedrag dan het andere bedrijf. Maar als ze concurrenten van welke omvang dan ook echt met elkaar willen vergelijken, dan zullen ze zich moeten richten op het winstpercentage.

Hoeveel houden ze over van elke dollar die ze verdienen?

Laten we er eens wat dieper in duiken om het concept van nettowinstmarge beter te begrijpen.

Het volgende komt aan bod:

• Wat is de nettowinstmarge?
• Waarom is het belangrijk om te weten wat de nettowinstmarge is?
• Hoe bereken je de nettowinstmarge?
• Factoren die van invloed zijn op de nettowinstmarge
• Andere belangrijke winststatistieken
• Vergelijken van de nettowinstmarge met sectorgemiddelden
• Technologie gebruiken om inzicht te krijgen in de winstgevendheid

Wat is de nettowinstmarge?

De nettowinstmarge is het percentage van de winst dat je overhoudt na aftrek van alle kosten. Het wordt vaak ook wel de ‘winst’ genoemd (weergegeven als een percentage). Wanneer een bedrijf wordt beschreven als ‘winstgevend’, heeft het een positieve nettowinstmarge. Hoe hoger, hoe beter. Als een bedrijf verlies lijdt, heeft het een negatieve nettowinstmarge. Er zijn andere belangrijke manieren om te meten hoe gezond een bedrijf is, maar het winstpercentage is vooral in de loop van de tijd een snelle en gemakkelijke manier om elke onderneming te beoordelen.

Waarom is het belangrijk om te weten wat de nettowinstmarge is?

Het weten wat de nettowinstmarge van een bedrijf is, helpt bij drie basistaken:

• De gezondheid van het bedrijf meten: je kunt beoordelen of een bedrijf zijn inkomsten, uitgaven en operationele efficiëntie goed beheert op basis van de winst die het binnenhaalt. Lage en negatieve marges kunnen duiden op een slecht geleid bedrijf (en vice versa).
• Bedrijven vergelijken: beleggers en analisten kunnen verschillende bedrijven van verschillende groottes vergelijken op basis van hun marges, om te helpen voorspellen en mogelijk bepalen waar ze hun kapitaal het beste in kunnen investeren.
• Trends analyseren: kijk hoe de marge in de loop van de tijd verandert. Neemt het bedrijf een grote vlucht of gaat het ten onder? Dit kan van invloed zijn op de aandelenkoers, mogelijkheden voor uitbreiding en meer.

Of je nu eigenaar bent van het bedrijf, erin investeert of gewoon de bewegingen in de gaten wilt houden: de nettowinstmarge is een snelle benchmark om te zien hoe het ervoor staat.

(Terug naar boven)

Hoe bereken je de nettowinstmarge?

Gebruik deze formules om je nettowinstmarge te berekenen:

Netto-omzet / R × 100

Netto-omzet = R – COGS – E – I – T

Uitleg van alle variabelen

Variabele	Wat het vertegenwoordigt	Wat het eigenlijk betekent
Nettowinst	Totale omzet minus alle kosten	Winst die overblijft nadat alle uitgaven zijn afgetrokken van de totale (bruto-)omzet.
R	Totale omzet (‘revenue’)	Al het geld dat binnenkomt door de verkoop van goederen of diensten, plus andere inkomsten (zoals rente of dividend op beleggingen).
COGS	Kosten van verkochte goederen	De rechtstreekse kosten voor het produceren van de goederen/producten die een bedrijf verkoopt. Als je auto’s verkoopt, zijn dat alle onderdelen die zijn gebruikt om de auto’s te maken, plus de arbeidskosten om deze te monteren. Hieronder vallen niet de kosten voor het verzenden van de auto’s naar dealers en de commissie of lonen van verkopers.
E	Operationele kosten (OpEx)	De kosten (‘expenses’) die worden gemaakt om een bedrijf te runnen, zoals huur, marketing, salarissen, onderzoek en ontwikkeling, verzekeringen en meer.
I	Belangstelling	De verschuldigde rente (‘interest’) op bedrijfsschulden, voornamelijk voor geleend geld. Dit is anders dan de operationele kosten, die voortkomen uit de dagelijkse bedrijfsvoering.
T	Verschuldigde belastingen	Alle belastingen (’taxes’) die een bedrijf in een bepaalde periode van 12 maanden verschuldigd zijn over de verwachte inkomsten.

Al deze cijfers moeten terugkomen in de winst- en verliesrekening. Het eindresultaat van de eerste formule vermenigvuldig je met 100 om er een percentage van te maken.

Op de meeste winst- en verliesrekeningen is de netto omzet al berekend. Misschien heb je wel eens van de term ‘bottom line’ gehoord; dit verwijst naar de netto-omzet. Het staat immers onderaan dit soort rekeningen.

(Terug naar boven)

Factoren die van invloed zijn op de nettowinstmarge

Zakendoen is ingewikkeld. Analisten moeten een holistische kijk hebben om de dynamiek van marges te begrijpen. Let extra op deze mogelijke valse indicatoren die de analyse van je nettowinstmarge in de war kunnen sturen, vooral in een korter tijdsbestek:

• Boekhoudkundige manipulatie: ongeacht of een bedrijf zijn boekhoudbeleid wijzigt, of actief probeert de realisatie van omzet uit te stellen of te versnellen; je moet altijd oppassen voor inconsistenties en fraude. Deze zijn niet altijd duidelijk af te leiden uit alleen de nettowinstmarge.
• Afschrijving: de toewijzing van kosten over de levensduur van een grote investering (zoals een wagenpark of ander apparaat) leidt tot hogere uitgaven en een lagere nettowinst. Bekijk de winst vóór aftrek van rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie (EBITDA) om een duidelijk beeld te krijgen van de winstgevendheid wanneer er sprake is van afschrijvingen.
• Schuld: schulden uit financiering brengen rentebetalingen met zich mee voor een bedrijf. Hoe meer schulden, des te hoger de rentelasten. Je kunt bedrijven vergelijken met een winst vóór rente en belastingen (EBIT) om een beeld te krijgen van hun operationele winstgevendheid wanneer ze zeer verschillende schuldniveaus of financieringsstrategieën hebben.
• Buitengewone gebeurtenissen: natuurrampen en beurscrashes maken geen deel uit van de normale bedrijfsvoering. Je kunt de winstgevendheid op lange termijn niet beoordelen op oncontroleerbare tijdelijke gebeurtenissen.
• Eenmalige winsten of verliezen: als een bedrijf een groot activum verkoopt, zoals één van zijn vijf fabrieken, zal dit gepaard gaan met een enorme stijging in de omzet en een daling in de bedrijfskosten. Maar dit gebeurt niet jaarlijks, en dus is hun marge dit jaar ten onrechte verhoogd.
• Fiscale wijzigingen: als wetgevers de belastingwetten die van invloed zijn op een bedrijf wijzigen, dan kan dit een verandering in winstgevendheid veroorzaken die niets te maken heeft met de acties van een bedrijf. Een algehele verlaging van het belastingtarief of een nieuwe subsidie voor een product kan bijvoorbeeld de marges verbeteren, maar deze zullen in de daaropvolgende jaren weer normaliseren.

(Terug naar boven)

Andere belangrijke winststatistieken

De winstmarge is handig voor een snelle beoordeling van de bedrijfsresultaten, maar het is zeker niet de enige manier om de prestaties van een bedrijf te meten. Hieronder staan een aantal aanvullende cijfers die je kunt bekijken om te voorkomen dat je te veel vertrouwt op alleen de nettowinstmarge, die kan worden beïnvloed door de hierboven beschreven factoren.

Het verschil tussen de netto- en brutowinstmarge

De nettowinstmarge meet de coëfficiënt van de nettowinst nadat alle uitgaven zijn afgetrokken. De brutowinstmarge is het deel van de winst nadat alleen de COGS zijn afgetrokken. Dit geeft inzicht in hoeveel winst er is gegenereerd door het produceren van de goederen van een bedrijf. Alle andere kosten en overhead worden genegeerd. Dit kan ook een doel opleveren dat kan worden bereikt door de operationele efficiëntie te verbeteren.

Inzicht in de operationele winstmarge

De operationele winstmarge wordt ook wel EBIT (‘Earnings Before Interest and Taxes’) genoemd. Je neemt de omzet en trek daar de COGS, afschrijvingen en amortisatie van af. Wat overblijft is het winstpercentage: dat is het resultaat van de goederenproductie door het bedrijf en van de bedrijfsvoering, maar niet van de financiering.

(Terug naar boven)

Vergelijken van de nettowinstmarge met sectorgemiddelden

Elke sector heeft een gemiddelde nettowinstmarge waartegen je kunt benchmarken. Omdat dit samengevoegde cijfers zijn, zijn hierin al eventuele uitschieters met buitengewone omstandigheden opgenomen.

Sectoren met lage gemiddelde winstmarges

• Bouw: materialen en arbeid zijn duur, en daarnaast zijn de inkomsten projectmatig en het duurt lang om ze te realiseren.
• Supermarkten: deze verkopers van essentiële goederen hebben hoge volumes met lage marges en zeer prijsgevoelige klanten.
• Kunst, cultuur en entertainment: of het nu gaat om games, films of uitstapjes: de arbeids- en investeringskosten zijn huizenhoog, de concurrentie is groot en klanten blijven grillig.
• Detailhandel: fysieke winkels hebben veel concurrentie, weinig controle over de prijzen en hoge bedrijfskosten.
• Transport en logistiek: vrachtvervoer en scheepvaart brengen hoge brandstofkosten, grote kapitaaluitgaven en een enorme hoeveelheid voorschriften met zich mee.

Sectoren met hoge gemiddelde winstmarges

• Financiële dienstverlening: er is veel vraag naar hun diensten en al het geld dat binnenkomt, is bruikbaar voor andere investeringen, waardoor potentiële inkomstenstromen toenemen.
• Gezondheidszorg: deze aanbieders hebben een essentiële dienst met een stabiele vraag die toeneemt door vergrijzing, en een verhoogde efficiëntie als gevolg van technologische innovaties.
• Farmaceutica en biotechnologie: de hoge toetredingsdrempels, zoals investeringen in onderzoek en ontwikkeling en octrooibescherming, houden nieuwe concurrenten buiten, en hun producten zijn vaak essentieel.
• Vastgoed: investeerders en ontwikkelaars profiteren beide van het feit dat hun activa in de loop van de tijd in waarde toenemen en in de tussentijd innen ze huur met minimale onderhoudskosten.
• Technologie: softwarebedrijven en dienstverlenende technologiebedrijven zijn gemakkelijk op te schalen, hebben lage marginale kosten en hebben over het algemeen te maken met een sterke vraag.

(Terug naar boven)

Technologie gebruiken om inzicht te krijgen in de winstgevendheid

Verkoopsoftware kan een rol spelen bij het voorspellen van huidige en toekomstige waarschijnlijkheid door terug te kijken op in het verleden bijgehouden prestaties. Salestechnologie helpt bij het bijhouden van bijvoorbeeld de potentiële inkomsten in een pipeline en de doorverkooppercentages van voorgaande jaren, waardoor je kunt bepalen hoe groot de kans is dat je die omzet behaalt.

Tools voor verkoop- en klantrelatiebeheer (CRM) helpen ook bij verkoopanalyse. Je kunt bijvoorbeeld pieken en dalen in de verkoop zien, bijhouden welke producten het beste presteren, de gemiddelde salescycli voor verschillende productlijnen en meer. Al deze gegevens kunnen worden vergeleken met bijvoorbeeld de COGS om beslissingen te nemen die van invloed zijn op de bedrijfsresultaten.

Een productlijn met een hoge omzet kan er bijvoorbeeld goed uitzien op de bovenste regel van een winst- en verliesrekening.

Als het echter erg lang duurt om de producten te verkopen en er sprake is van relatief hoge bedrijfskosten vanwege het aandeel salarissen van het verkoopteam dat ermee gemoeid is, kan het product uiteindelijk meer problemen opleveren dan het waard is. Het moet mogelijk worden geschrapt ten gunste van productlijnen met een lagere omzet, maar een hogere winst, die in grotere hoeveelheden kunnen worden verkocht.

Na verloop van tijd kunnen dit soort beslissingen de nettowinstmarge verbeteren.

Je kunt verkoopsoftware ook gebruiken om prijzen te beïnvloeden, wat uiteindelijk de winstgevendheid kan stimuleren. Door de kosten in voorgaande jaren te bekijken, kun je bijvoorbeeld kiezen voor een kostprijs plus winstopslag-strategie. Dit betekent simpelweg dat je de COGS erbij optelt en deze vermenigvuldigt met één plus de gewenste winst. Op deze manier maakt je bedrijf een nettowinst op elke verkochte eenheid van een product.

(Terug naar boven)

Begin je analyse met de nettowinstmarge

Wanneer je weet wat je nettowinstmarge is, kijk je naar de financiële prestaties van je bedrijf in de loop van de tijd. Je marges kunnen een kans om je bedrijf uit te breiden of een punt van zorg signaleren. Omdat elke sector zijn eigen benchmarks heeft, kun je ook zien hoe je het doet ten opzichte van de concurrentie.