Gemeente Apeldoorn pioniert in de warmtetransitie

 

Het informatiesysteem van de toekomst

In Apeldoorn zijn er vier ‘wijken van de toekomst’. Deze wijken maken de sprong naar een duurzame warmteoplossing zonder aardgas. Bewoners denken, beslissen en doen mee in deze overgang. Dat vraagt om een hoogwaardig informatie- en interactieplatform.
 
 
"We werken niet alleen aan de wijken van de toekomst, maar ook aan het informatiesysteem van de toekomst."
Theo van Es
Senior Adviseur Energietransitie
Gemeente Apeldoorn
 
 
 

1. Warmtetransitie volgsysteem

IT-bedrijf Bridgin.it heeft veel klanten die actief zijn in de energietransitie en zag dat zij allemaal, vroeger of later, met hetzelfde informatietekort te maken krijgen. Het bracht hen op het idee om het relatiebeheerssysteem van Salesforce speciaal voor gemeenten uit te breiden tot een datagedreven en geïntegreerd ‘warmtetransitie volgsysteem’. “De kracht van het Salesforce-platform is dat je relatief makkelijk alle nodige informatie op één plek kunt samenbrengen. Je leert je bewoners daardoor goed kennen en kunt ze gericht meenemen op hun reis naar een aardgasvrije woning”, aldus Managing Partner Bart Droppers. “Wij zijn vanuit de zakelijke markt al gewend om te denken in dit soort moderne klantreizen of ‘customer journeys’.”

Als pionier in de warmtetransitie had Apeldoorn als eerste gemeente zijn eisen en wensen al uitgewerkt en via een aanbesteding aan de markt voorgelegd. De gemeente en Bridgin.it zijn met elkaar in zee gegaan om het volgsysteem verder uit te werken en geschikt te maken voor de situatie in Apeldoorn. Theo van Es: “In het programma van eisen en wensen van de gemeente staat dat we niet alleen informatie over bewoners moeten vastleggen, maar ook over het gebouw waarin zij wonen. Denk aan energielabels, uitgevoerde energiescans, maar ook praktisch de plek van de cv-ketel in huis. De kans is namelijk groot dat tot 2050 woningen van eigenaar gaan veranderen. Dan moet deze informatie niet verloren gaan. Je wilt het gebouw goed in beeld houden.”

 
 

2. Bewoners goed meekrijgen

Een belangrijk aandachtspunt is de bescherming van persoonsgegevens van bewoners. Bart: “We gaan een traject in dat dertig jaar duurt. Dat is nu nog moeilijk in detail te overzien. We weten dat we informatie nodig hebben van bewoners, maar we weten nog niet hoeveel en waarvoor we het gaan gebruiken. Daar moet je in dit stadium al goed over nadenken. Welke ruimte hebben we binnen de privacywetgeving en hoe benutten we die ruimte? We hebben bijvoorbeeld besloten niet iemands geboortedatum op te slaan. Dat is in deze context niet relevant. En natuurlijk werken we conform de AVG-richtlijnen met toestemmingsformulieren.”

Er hangt veel vanaf om bewoners goed mee te krijgen in de warmtetransitie. Zij beslissen uiteindelijk zelf of ze voor een individuele of collectieve warmteoplossing gaan. Theo: “Je moet als gemeente zo’n sterk aanbod doen dat een meerderheid van de wijk er ja tegen zegt. Anders ga je schaalvoordelen missen en krijg je de business case niet rond.”

3. Kritische mensen en straatambassadeurs

Kortom, de wijk ‘denkt, beslist en doet mee’, zoals Apeldoorn het noemt. De gemeente doet veel om lokale interactie te bewerkstelligen: formele en informele contacten, informatiesessies, gezamenlijke onderzoeken et cetera. Het levert stapels data op die je als gemeente wijzer maken welke duurzame warmtebron in die wijk levensvatbaar is en hoe bewoners het transitieproces ervaren. Bart: “Als je die kennis vertaalt naar een 360 graden beeld van bewoners over tijd, zie je ook waar de weerstand of juist het enthousiasme zit. Daar kun je op handelen. Ga extra in gesprek met de mensen die kritisch zijn en maak van de enthousiastelingen ‘straatambassadeurs’.”

In Apeldoorn gaat het nu nog om vier wijken met in totaal 14 buurten. Uiteindelijk zullen alle 95 buurten in de gemeente overstappen naar een vorm van duurzame warmte. Dat worden 95 buurtaanpakken, die in een verschillend tempo de transitiestappen gaan doorlopen. Theo: “Je kunt je voorstellen wat dat voor belasting is voor het gemeentelijke apparaat. Dan wil je in ieder geval een informatiesysteem hebben dat medewerkers optimaal ondersteunt en mee kan groeien in deze opgave. Het grote voordeel van Salesforce is dat hun platform schaalbaar is en dat die schaalbaarheid wordt gekoppeld aan functionaliteit, veiligheid en privacybescherming. Zo werken we niet alleen aan de wijken van de toekomst, maar ook aan het informatiesysteem van de toekomst.”

 
 

Klaar om overheidsdiensten te evolueren?